NEP

Yeni ekonomik politika. 1921-23 yılları arasında Rusya’da uygulanan ekonomik politikaya verilen ad. Ekim 1917 yılında meydana gelen Bolşevik ihtilalinden sonra Sovyet Rusya’da iç savaş başlamış ve savaş komünizmi denilen yeni bir uygulamaya geçilmişti. Bu yeni uygulamada yiyecek ve ulaşımı sağlayacak hayvan ihtiyacını karşılamak için bütün tarım alanlarına ve hayvanlara el konulmuştu. Ürettiğinin tamamını devlete vermeyi reddeden köylülerin ürünlerini imha etmeye başlamaları sonucu toplam üretimin hızlı bir şekilde düşmesi ve siyasal istikrarsızlığın baş göstermesi üzerine, 1921-1923 yılları arasında Lenin, yeni bir uygulama başlatmıştı. Daha güçlü bir sosyalist rejim kurmak amacıyla siyasal ve ekonomik istikrarı sağlamaya yönelik bu uygulama, geçici olarak da olsa kısmî bir serbest pazar ekonomisinin uygulanmasını, özel mülkiyet ve serbest ticarete izin verilmesini, bu çerçevede köylülere bazı garantilerin sağlanmasını öngörmekteydi. Mao’nun Çin’de 1950’li ve 1960’lı yıllarda köylülerin topraklarına ve ürünlerine el koyması ve “eşitlik” adına beyaz yakalı insanları tarlalarda çalışmaya zorlaması da milyonlarca insanın açlıktan ölümüyle sonuçlanmış, Mao’nun ölümünden hemen sonra Çin bu tür komünist politikaları terk etmiş, adım adım kapitalizme açılmıştır.