devletin görece özerkliği

Devletin egemen sınıfın sömürü aygıtlarından biri olduğu yolundaki tezin, yapısalcı ve araçsalcı Marksistler arasında tartışılmasıyla ortaya çıkan ve devletin egemen sınıflardan görece bağımsız olduğunu vurgulayan kavram. Araçsalcılar devletin, egemen sınıfın çıkarlarını koruyan bir araç olduğunu söylerken; yapısalcılar devletin egemen sınıfın isteğiyle yaratılan bir sömürü aygıtı değil, sonuçta egemen sınıfın lehine çalışsa bile, egemen sınıfların da varlıklarını borçlu oldukları siyasal yapının bir ürünü olduğunu iddia ederek, devletin görece özerkliğini savunmuşlardır. Burada devlet egemen sınıflara izafeten değil; devlet de, egemen sınıflar da sisteme izafeten tanımlanmaktadır. Başka bir deyişle referans noktası devlet değil, sistemdir; devlet de, hakim sınıflar da sistem sayesinde anlam kazanırlar.