Sosyal Bilimler Sözlüğü

bkz. kameralizm.

bkz. tarihçi okul.

bkz. alternatif.

İçinde yer aldıkları ekonomik, siyasal ve kültürel yapının temel değerlerine karşı olmamakla beraber, dil, etnik köken ve zihniyet benzerliği veya aynı bölgeden, aynı meslekten olma yahut benzer özel eğilimler taşıma gibi nedenlerle toplumun bütününden ayrıştırılabilir farklı bir kimliğe sahip olan kültür grupları.

Seçenek. Almaşık.1. Aralarında tercih yapılabilecek şeylerden her biri. 2. Bir sorun ya da soruya getirilen çözüm önerilerinden yahut verilebilecek cevaplardan her biri.

bkz. fırsat maliyeti.

Ülkeler arasında altın ihraç ve ithalinin serbest olmasını, yerel para birimlerinin altın cinsinden tanımlanmasını ve altın alım-satımının sabit bir kur üzerinden yapılmasını; böylece, her ülkenin kendi parasını altına göre sabit bir oran üzerinden değerlendirmesini ve dolayısıyla, ülkelerin paraları arasında da sabit bir kurun oluşmasını öngören, daha çok 19. yüzyılın ikinci yarısında kullanılıp 1930’lu yıllarda terk edilmiş olan dünya para sistemi.

bkz. intihar.

bkz. diğerkâmlık.

1. Bir ülkedeki, yol, su, elektrik, konut ve kanalizasyon gibi kamu yararına kullanılan varlıklar. Altyapı kavramı, temel sağlık ve eğitim kurumlarıyla, zaman zaman, yetişkin insan gücünü de içerecek biçimde de kullanılmaktadır. 2. Tarihsel maddeciliğe göre, insanların bilinçlerinden bağımsız olarak var olup toplumun ekonomik yapısını oluşturan, hatta bilinç dahil her türlü maddi olmayan varlığın temelini teşkil eden üretim güçleri ile üretim güçlerinin gelişmişlik düzeyine tekabül eden üretim ilişkilerinin tümü. bkz. üstyapı.

Teleoloji. Erekbilim. Sadece insan ve hayvan davranışlarının değil, evrendeki her olayın, değişimin veya hareketin belirli bir amacı gerçekleştirmeye yönelik olarak meydana geldiğini savunan felsefi disiplin.

Ahlâkî kuralların ve yükümlülüklerin, yol açtıkları veya açacakları sonuçlara göre belirlenmesi gerektiğini savunan ahlâk anlayışı. bkz. deontolojik etik.

Sonu nereye varacağı belli olan ve başlangıçtan itibaren bu amaca doğru gelişen evrim. bkz. evrim, sosyal evrim.

Güçlünün ve ortama uyum sağlayabilenin ayakta kaldığı, ortama uyum sağlayamayanların elendiği evrim sürecinin, önceden bilinebilen bir amaca doğru gelişmediğini, bu nedenle evrimsel sürecin nihai aşamasının başlangıçta hiçbir şekilde bilinemeyeceğini savunan evrim anlayışı. bkz. amaçsal evrim, evrim.

Bir ülkeyi ekonomik veya siyasal açıdan zor duruma düşürmek; istenmeyen bazı karar ya da uygulamalarından vazgeçirebilmek veya söz konusu ülkeyi belirli kararlara uymaya zorlamak vb. gibi amaçlarla, söz konusu ülke ile siyasi-iktisadi bağlantısı olan ülkelerin, bu ülkeye yönelik mal ve hizmet alım-satımlarını engellemek üzere aldıkları önlemler. Bu çerçevede, ekonomik önlemleri öne çıkaran ambargoya ekonomik ambargo; diplomatik-siyasi yaptırımlar üzerinde yoğunlaşan ambargoya da siyasi ambargo denir.

Herhangi bir kurum, fikir veya kavramı ifade eden sembol veya şekil.

İngiltere ile Kuzey Amerika kıtasındaki İngiliz sömürgeleri arasında 1775 yılında başlayan savaş sonrasında, o coğrafyada bulunan eyaletlerin İngiliz sömürgesi olmaktan çıkması ve kuzey Amerika kıtasında bugünkü ABD'nin temelini oluşturan bağımsız bir devlet kurulması ile sonuçlanan süreç.

Dış dünya ile olan ilişkilerden elde edilen, basit, tecrübeye dayalı, ancak açıklayıcı ve güvenilir olmayan yüzeysel bilgi.

bkz. hafıza kaybı.

Ahlâk alanının dışında kaldığı için ahlâklı veya ahlâksız olarak nitelenemeyecek olan. Bebek ve akıl hastalarının davranışları. bkz. ahlâkdışı.