Sosyal Bilimler Sözlüğü

bkz. tasarruf.

İtibarı yüksek tanınmış kişilerin görüşlerinin, meşhur olmayanlara göre, -bu ikinciler birincilerle aynı düzeyde ve hatta onlardan daha önemli tezleri dile getirseler bile- daha fazla ilgi görüp atıf alması. Bu etki nedeniyle, aynı alanda ödül almış birisinin sıradan görüşleri büyük ilgi görürken, tanınmamış bir bilim adamının çok daha önemli iddia veya görüşleri, ilgili bilim camiası tarafından dikkate bile alınmayabilir.

Soğuk Savaş döneminin iki kutuplu dünyasında, gelişmiş kapitalist ülkeleri betimlemek üzere kullanılan kavram. bkz. ikinci dünya, üçüncü dünya, üçüncü dünya ülkeleri.

Aile, yakın akraba veya arkadaşlar ya da meslektaşlar gibi, kişinin, problemlerini çözmede ve karşılıklı yardımlaşma ve birbirini korumada göreli olarak sağlam, içten ve uzun süre devam eden ilişkiler geliştirdiği ve yüz yüze temas halinde olduğu grup. bkz. ikincil grup.

bkz. iş.

Sahil istikametinde, karasularının dış sınırının ötesinden belirli bir mesafeye kadar uzanan ve sahildar devletin üzerinde balıkçılık, gümrük, maliye ve sağlık gibi konularda yetkiye sahip olduğu açık deniz parçası.

Gen teknolojisindeki gelişmeler başta olmak üzere biyoloji alanındaki uygulamalı araştırma sonuçlarına göre insanın doğadaki biyolojik varlıkların üreme ve büyümeleri üzerinde giderek artan denetimin yol açtığı ahlâkî sorunları inceleyen bilim dalı.

Yeryüzünde bitki ve hayvan türleri yanında insanların oluşturduğu kültür ve dilleri de kapsayan zengin görüntü.

Yaşambilim, dirimbilim. Canlıların oluşumu, gelişimi ve yaşam evrelerini incelemeyi konu edinen disiplin. Yunanca yaşam anlamına gelen bios ile bilim anlamına gelen logos sözcüklerinin bir araya getirilmesinden oluşan, bitki ve hayvanların doğma, büyüme, üreme ve ölme gibi çeşitli hayat aşamalarını inceleyen bilim dalı.

Biyoloji biliminin kavramlarının nasıl anlamlandırılması gerektiği, aynı konuda biyolojik açıklama tarzları arasındaki farklılıkların nereden kaynaklandığı ve bunlar arasında yapılacak tercihlerin gerekçelerinin neler olabileceği konularını ele alan felsefe dalı.

Biyoloji biliminin yöntem ve kavramsal modellerinin toplum yapıları ve insan davranışlarının çözümlemelerinde de kullanılabileceğini savunan görüş.

Doğal ortamın insan üzerindeki etkisinin incelenip araştırılmasını konu edinen meteoroloji dalı.

Biyolojik faktörlerin, siyasal aktörlerin gelişim ve davranışları üzerindeki etkilerini inceleyen disiplin.

Coğrafi, ekonomik veya siyasal olarak benzeşen ülkelerin veya bir ülke içindeki illerin ortak yönlerini niteleyen sıfat.

bkz. King kanunu.

Herkesin ihtiyaçlarını karşılamaya yeterli bir bolluk ekonomisinin potansiyel olarak var olduğunu, ancak dağıtımdaki bozukluklar nedeniyle pratik olarak bunun gerçekleştirilemediğini ileri süren görüş.

Bütüne ait özelliklerin, zorunlu olarak o bütünü oluşturan parçalar tarafından da taşınması gerektiği yanılgısı.

Rus Sosyal Demokrat İşçi Partisi içerisinde 1903 yılından itibaren meydana gelen gruplaşmada, çoğunluğu oluşturan ve kendilerini Komünist Parti olarak adlandıran, 1917 devrimini gerçekleştiren V.I. Lenin ve arkadaşlarının K. Marks’ın görüşlerinden yola çıkarak geliştirdikleri anlayış.

Niteliği gereği bir mal veya hizmetin faydasının bölünememesi, veya ölçülebilir küçük birimlerde üretilememesi. Örn. milli savunma. bkz. kamusal mal.

Bir değerin, iktidarın, kaynağın veya üretim sonucunda ortaya çıkan ürünün birden fazla taraf arasında paylaşılması. GSYH'nın emek, sermaye, toprak sahipleri ve girişimciler gibi faktör sahipleri ve farklı toplum kesimleri arasında paylaşılması.