Kabul gören bilimsel yöntemler kullanılmadan elde edildiği halde, bilimsel olduğu iddia edilen bilgiler. Bilimsel olmadığı halde bilim kılıfına sarılarak sunulan entelektüel ürünler.

Aydın olmanın gerektirdiği temel özellikleri taşımıyor olmasına rağmen, geçmiş olduğu toplumsal süreçler ve sahip olduğu statü bakımından öncü durumunda olan kişi.

Tedavi araçlarının tıbbi yönden gerçekte iyileştirici etkisi olmamasına rağmen, kişilerin etkili olduğunu düşünmeleri nedeniyle etkili hale gelmeleri. Örn. Etkili bir ilaç sanılan şekerin düzenli yenmesinin hastayı iyileştirmesi.

Birey veya toplumsal kesimlerin karşılıklı olarak birbirlerinin mesajlarını aldıklarını ve karşılıklı anlaştıklarını sanmalarına rağmen, aslında değişik ilgi, çıkar veya bakış açılarına sahip olmalarından dolayı karşı tarafın mesajını çok farklı şekilde yorumlayarak, değiştirip dönüştürerek algıladıkları göreli iletişimsizlik durumu.

Aralarında nedensel bir ilişki bulunmadığı halde, her ikisinin de üçüncü bir etkenle olan ilişkisi nedeniyle, iki değişken arasında ortaya çıkan görünüşteki neden-sonuç ilişkisi. Örn. Araçların daha yavaş seyrettiği bir otoyolda daha çok kaza gözlemlendiğinde, ilk bakışta trafikte yavaş seyretmenin daha çok kazaya yol açtığı sonucuna varılabilir. Ancak hem araçların yavaş gitmesinin hem de kazaların sebebinin yolun buzlu ve kaygan olması olabilir. Bu durumda, yavaş araba sürme ile kaza yapma arasında bir yapay nedensellik ilişkisi görülebilir. bkz. nedensellik.

İki değişken arasında anlamlı ve ardışık zamanlı ilişkinin üçüncü bir faktörün etkisinden kaynaklandığının fark edilememesi.

bkz. katılım.

Bireylerin olası baskılardan çekinerek açıklamaktan kaçındıkları saklı tercihlerini de içeren görüş ve anlayışların toplumsal dağılımı (T. Kuran) bkz. açık tercih, saklı tercih, tercih çarpıtması.

Hiçbir toplumsal baskının olmadığı ortamda kişilerin ifade ettiği tercih. (T. Kuran) bkz. açık tercih, tercih çarpıtması.

Genellikle tehdit edilme, aşağılanma veya engellenme gibi durumlara karşı bir tepki olarak ortaya çıkan, öfke ve düşmanlık hissiyle karşısındakine zarar vermeye yönelme durumu.

bkz. mutlak.

bkz. mutlak çoğunluk.

Sultanlık. Hanedanlık rejimi. İktidarın babadan oğula devredildiği, nesiller boyu aynı aileden gelen bireylerin siyasi liderliği yürüttüğü rejim.

bkz. Şamanizm.

Doğaüstü bir güçle ilişki kurduğuna, ondan aldığı bilgilerle büyücülük ve kahinlik yaptığına inanılan ve şaman adı verilen kişilerin yol göstericiliğine dayanan bir tür beşeri din. Türklerin İslamiyet’ten önceki dinlerinin Şamanizm olduğu kabul edilmektedir.

Aralarında kan, evlilik ya da evlat edinme bağı bulunmayan kişiler arasında kurulan, sütanne veya kardeşlik, kan kardeşlik, sağdıçlık, ahret kardeşliği, musahiplik veya kirvelik gibi hukuki nitelik taşımamakla birlikte, kişilerin tercihine dayalı kurulduğu için karşılıklı yardımlaşma ve yükümlülükleri yerine getirme ile varlıklarını devam ettiren aile benzeri bağlar.

İnternetin icadı ve bilgisayar teknolojisinin gelişmesiyle ortaya çıkan, insanların fiziksel temas kurmadan etkileşimde bulunabildikleri, uçsuz bucaksız dünya. Bkz. Siber suçlar.

bkz. piyasa

1. Eğitim, uygulama ve özel deneyim yoluyla kazanılan beceri. 2. İnsanın, diğer canlılardan farklı olarak sahip olduğu akıl, sezgi, idrak, üretme ve göreli yaratma yetileri sayesinde doğada gördüklerini bazen yeni boyutlar da ekleyip taklit ederek yaptığı üretim.

Toplumsal yapılarla sanat etkinlikleri, sanat anlayışları arasındaki bağlantıları, sanatla ilgilenen kişilerin kendi aralarında ve diğer insanlarla geliştirdikleri ilişkileri incelemeyi konu edinen disiplin.