aydın despotizmi

1. Bir toplumu denetimlerinde tutmak ve kendi egemenliklerinin devamını garantilemek isteyen bilim, kültür ve sanat erbabının her türlü alternatif düşünce ve karşıt oluşuma karşı takındıkları baskıcı, hoşgörüsüz ve acımasız tutum. bkz. çevre aydını, aydın. 2. Düşünce hayatının muhtelif köşe başlarında yerleşik entelektüellerin, yeniye geçit vermeyen tekellerini ısrarla koruma çabası içinde olmaları, müstebit bir tavırla düşünce ve sanat yaşamını vesayetleri altında tutmaya çalışmaları ve genç kuşakların üzerinde zihinsel denetim ve sosyal baskı oluşturma eğilimlerinin despotik bir nitelik kazanması. (A. Alatlı) bkz. sahte aydın.